Το τείχος της ντροπής: 2720 χλμ - 7000000 νάρκες - 160000 στρατιώτες - 1000000 $ ημερησίως - χιλιάδες άμαχοι νεκροί και τραυματίες



ΠΙΣΩ ΑΠ’ ΤΟ ΜΑΡΟΚΙΝΟ ΤΕΙΧΟΣ ΤΗΣ ΝΤΡΟΠΗΣ


Το τείχος του Βερολίνου ήταν στις ειδήσεις καθημερινά. Από το πρωί μέχρι το βράδυ διαβάζαμε γι’ αυτό, ακούγαμε γι’ αυτό, και το βλέπαμε: το Τείχος της Ντροπής, το τείχος του Αίσχους, το Σιδηρούν Παραπέτασμα.

Τελικά, αυτό το Τείχος που άξιζε να πέσει, έπεσε. Όμως ξεφύτρωσαν άλλα Τείχη, και εξακολουθούν να ξεφυτρώνουν, και μολονότι είναι πολύ μεγαλύτερα, ελάχιστα ή και τίποτα δεν λέγεται γι’ αυτά.

Λίγα λέγονται για το Τείχος που χτίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες κατά μήκος των συνόρων τους με το Μεξικό, ή για τις μεταλλικές περιφράξεις με τα διπλά ξυράφια στη Θεούτα και τη Μελίγια, τους Ισπανικούς θύλακες στη Μεσογειακή ακτή του Μαρόκου. Και σχεδόν τίποτα δεν ειπώθηκε για το Τείχος της Δυτικής Όχθης, που διαιωνίζει την Ισραηλινή κατοχή της Παλαιστινιακής γης και που σύντομα θα είναι δεκαπέντε φορές μακρύτερο από το Τείχος του Βερολίνου.

Και το Μαροκινό Τείχος, που εδώ και είκοσι χρόνια συντηρεί την Μαροκινή κατοχή της Δυτικής Σαχάρας, περνά εντελώς απαρατήρητο. Αυτό το Τείχος, ναρκοθετημένο απ’ άκρου εις άκρον, και φυλασσόμενο από χιλιάδες στρατιώτες, είναι εξήντα φορές μακρύτερο από το Τείχος του Βερολίνου.
Γιατί κάποια Τείχη είναι τόσο ηχηρά και άλλα τόσο βουβά; Μήπως λόγω των τειχών της μη-επικοινωνίας που ορθώνουν κάθε μέρα τα μεγάλα ΜΜΕ;


***

Τον Ιούλιο του 2004 το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης έκρινε ότι το Τείχος της Δυτικής Όχθης παραβίαζε το διεθνές δίκαιο και διέταξε να γκρεμιστεί. Μέχρι σήμερα, το Ισραήλ δεν έχει ενημερωθεί σχετικώς.
Τον Οκτώβριο του 1975, το ίδιο δικαστήριο κατέληξε ότι δεν υπήρχε «κανένας δεσμός εδαφικής κυριαρχίας ανάμεσα στο έδαφος της Δυτικής Σαχάρας και το Βασίλειο του Μαρόκου». Το να πούμε ότι το Μαρόκο κώφευσε στην εκτίμηση του δικαστηρίου είναι πολύ λίγο. Έκανε πολύ χειρότερα: Την επομένη της έκδοσης αυτής της απόφασης, το Μαρόκο ξεκίνησε την εισβολή, την λεγόμενη «Πράσινη Πορεία» και πολύ σύντομα είχε καταλάβει απέραντες εκτάσεις και είχε εκδιώξει την πλειοψηφία του πληθυσμού μέσα σε κύμα αίματος και φωτιάς.

Και έτσι παραμένει.

***

Χίλιες και μια αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών έχουν επιβεβαιώσει το δικαίωμα του λαού των Σαχραουί στην αυτοδιάθεση.

Και τι ωφέλησαν; Έπρεπε να διεξαχθεί ένα δημοψήφισμα για να μπορέσει ο λαός να αποφασίσει τη μοίρα του. Για να εξασφαλίσει τη νίκη, ο Μαροκινός μονάρχης πλημμύρισε το έδαφος που είχε κυριεύσει με Μαροκινούς. Αλλά πολύ σύντομα ούτε οι Μαροκινοί κρίνονταν αξιόπιστοι. Και ο βασιλιάς που είχε νωρίτερα πει «Ναι» στο δημοψήφισμα, είπε τώρα «Ποιος ξέρει;» Και αργότερα είπε «Όχι», και σήμερα και ο γιος του που κληρονόμησε το θρόνο λέει επίσης «Όχι». Η άρνηση ισοδυναμεί με ομολογία. Αρνούμενο το δικαίωμα της ψήφου, το Μαρόκο παραδέχεται ότι έκλεψε μια χώρα. 

Θα συνεχίσουμε να αποδεχόμαστε τέτοιες εξελίξεις; Να δεχόμαστε ότι σε μια παγκόσμια δημοκρατία, εμείς οι υπήκοοι έχουμε δικαίωμα μόνο στην υποταγή;

Ποιο ήταν το αποτέλεσμα των χιλίων και μιας αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών ενάντια στην Ισραηλινή κατοχή του Παλαιστινιακού εδάφους; Και των χιλίων και μιας αποφάσεων ενάντια στο εμπάργκο της Κούβας; 

Όπως λέει το παλιό γνωμικό: «Η υποκρισία είναι ο φόρος που πληρώνει η κακία στην αρετή»

***

Αυτές τις μέρες, ο πατριωτισμός είναι προνόμιο των κυρίαρχων χωρών. Όταν το αποπειρώνται οι κυριευμένες χώρες, ο πατριωτισμός μυρίζει ύποπτα σαν λαϊκισμός ή τρομοκρατία ή απλά δεν αξίζει καθόλου προσοχή.

Οι Σαχραουί πατριώτες, που πολέμησαν τριάντα χρόνια για να ξανα-αποκτήσουν τη θέση τους στον κόσμο, κέρδισαν διπλωματική αναγνώριση από 82 χώρες, μεταξύ των οποίων και της δικιάς μου. Της Ουρουγουάης, που πρόσφατα πρόσθεσε το όνομά της στη μεγάλη πλειοψηφία των χωρών της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής.

Αλλά όχι της Ευρώπης. Καμιά Ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει αναγνωρίσει τη Δημοκρατία των Σαχραουί. Ούτε η Ισπανία. Είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα σοβαρής ανευθυνότητας, ή ίσως αμνησίας, ή τουλάχιστον δυσαρέσκειας. Πριν από τριάντα χρόνια, η Σαχάρα ήταν αποικία της Ισπανίας, και η Ισπανία είχε νομική και ηθική υποχρέωση να προστατεύσει την ανεξαρτησία της.

Τι άφησε πίσω του το ιμπεριαλιστικό κράτος; Μετά από έναν αιώνα, πόσους επαγγελματίες εκπαίδευσε; Τρεις: ένα γιατρό, ένα δικηγόρο και έναν εμπορικό εμπειρογνώμονα. Αυτά άφησε πίσω του. Και μια προδοσία. Πρόσφερε αυτή τη γη και το λαό της στο πιάτο για να τους καταβροχθίσει το Βασίλειο του Μαρόκου.

***

Γιατί αρνούνται τα μάτια να δουν αυτό που τα πονάει;

Είναι μήπως επειδή οι Σαχραουί ήταν απλώς ένα μέσο συναλλαγής που προσφέρονταν για επιχειρήσεις και χώρες που αγόραζαν από το Μαρόκο ό,τι πουλούσε, αν και δεν ήταν δικό του;

Πριν μερικά χρόνια, ο Χαβιέ Κορκουέρα πήρε συνέντευξη από ένα θύμα βομβαρδισμού σε ένα νοσοκομείο της Βαγδάτης. Μια βόμβα είχε καταστρέψει το χέρι της. Μόλις οκτώ χρονών, μετά από 11 εγχειρήσεις, το κορίτσι είπε: «Μακάρι να μην είχαμε πετρέλαιο»

Ίσως οι άνθρωποι της Σαχάρας να είναι ένοχοι γιατί στα ανοιχτά της μεγάλης ακτογραμμής τους βρίσκεται ο μεγαλύτερος θησαυρός ψαριών του Ατλαντικού Ωκεανού και γιατί κάτω από την απεραντοσύνη της φαινομενικά άδειας άμμου βρίσκονται τα μεγαλύτερα αποθέματα φωσφόρου και ίσως και πετρέλαιο, αέριο και ουράνιο.

***

Οι προσφυγικοί καταυλισμοί στα νότια της Αλγερίας βρίσκονται στην πιο ερημική από όλες τις ερήμους. Είναι ένα απέραντο κενό, περιβάλλεται από το τίποτα, όπου φύονται μόνο πέτρες. Κι όμως, σ’ αυτό το μέρος, και στα απελευθερωμένα εδάφη, που δεν είναι και πολύ καλύτερα, οι Σαχραουί κατόρθωσαν να χτίσουν την πιο ανοιχτή και την λιγότερο φαλλοκρατική κοινωνία σε ολόκληρο το Μουσουλμανικό κόσμο.

Αυτό το θαύμα των Σαχραουί, που είναι πολύ φτωχοί και πολύ λίγοι, δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο από την διακαή επιθυμία τους να είναι ελεύθεροι, η οποία αφθονεί εκεί όπου όλα λείπουν. Είναι επίσης, κατά πολύ, αποτέλεσμα της διεθνούς αλληλεγγύης.

Και το μεγαλύτερο μέρος της βοήθειας έρχεται από την Ισπανία. Η ζωτική τους αλληλεγγύη, η μνήμη και η αξιοπρέπεια είναι μακράν πιο δυνατές από την απουσία αποφασιστικότητας των κυβερνήσεων και τους κυνικούς υπολογισμούς των επιχειρήσεων.

Σημείωση: αλληλεγγύη, όχι ελεημοσύνη. Η ελεημοσύνη προσβάλλει. Μην ξεχνάτε την Αφρικανική παροιμία: «Το χέρι που παίρνει είναι πάντα χαμηλότερα από το χέρι που δίνει».

***

Οι Σαχραουί περιμένουν. Είναι καταδικασμένοι σε αέναη οδύνη και αέναη νοσταλγία. Οι προσφυγικοί καταυλισμοί φέρουν τα ονόματα από τις κλεμμένες πόλεις τους, τους χαμένους τόπους συνάντησής τους, τα στέκια τους: Ελ Ααγιούν, Σμαρά.

Ονομάζονται παιδιά των νεφών γιατί πάντα κυνηγούσαν τη βροχή. 

Για πάνω από 30 χρόνια κυνηγούν επίσης τη δικαιοσύνη, η οποία στον κόσμο μας φαίνεται να είναι πιο σπάνια κι απ’ το νερό στην έρημο. 

Εντουάρντο Γκαλεάνο, 2006





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλώ εκφραστείτε κόσμια!