ΧΩΡΙΣ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ

Αυτό λέει ένα από τα συνθήματα στους ασβεστωμένους τοίχους της Εθνικής Ένωσης Γυναικών. Το μέρος αυτό βρίσκεται στην 27η Φεβρουαρίου, έναν από τους καταυλισμούς προσφύγων όπου σχεδόν 200.000 Σαχραουί έχουν ζήσει τα τελευταία 39 χρόνια, κοντά στο Τιντούφ, στη νοτιο-δυτική Αλγερία.

Μας υποδέχεται η Φατμά Μεχντί, γενικός γραμματέας αυτής της οργάνωσης που ιδρύθηκε το 1974. Από την αρχή της συζήτησης, γίνεται σαφές ότι τα συνθήματα που προτάσσουν την ισότητα των γυναικών είναι πολύ περισσότερο από δήλωση καλών προθέσεων.

Το λιτό και ευρύχωρο κτίριο που φιλοξενεί αυτή την οργάνωση, είναι ένα βουητό δραστηριοτήτων όπως εκπαιδευτικά μαθήματα για γυναίκες, σύνταξη κειμένων που στη συνέχεια θα εκφωνηθούν σε διεθνή συνέδρια και καθορισμός πολιτικών ισότητας των δύο φύλων.

Η κυρία Μεχντί είναι σαφέστατα περήφανη για όλο αυτό. «Οι πρώτες γυναίκες που ανέλαβαν θέσεις στη διοίκηση και συμμετείχαν στην αστυνομία των καταυλισμών εκπαιδεύτηκαν εδώ». Στην πολιτική διοίκηση της Λαϊκής Αραβικής Δημοκρατίας των Σαχραουί, υπάρχουν τρεις γυναίκες υπουργοί, 34% των βουλευτών είναι γυναίκες και 24% των δημοσίων υπαλλήλων.

Παρόλ’αυτά, είναι πεπεισμένη ότι έχουν ακόμα πολύ δρόμο να κάνουν σε ό,τι αφορά τα θέματα της γυναικείας ηγεσίας, της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησης: «Για παράδειγμα, πάντα είχαμε το δικαίωμα της ψήφου στις εκλογές, αλλά πολλές γυναίκες απλώς δεν ψηφίζουν όταν γίνονται εκλογές ή προτιμούν να δώσουν την ψήφο τους σε έναν άντρα».

Η Εθνική Ένωση Γυναικών επιδιώκει επίσης να μπορέσει να κάνει τις γυναίκες να έχουν οικονομική ανεξαρτησία: «Χωρίς οικονομική δύναμη, οι γυναίκες δεν έχουν ελευθερία. Έχουμε πολλά προγράμματα μικρο-πιστώσεων, τα περισσότερα από τα οποία χρηματοδοτούνται από την Καταλονία και τη χώρα των Βάσκων.

Η υγεία είναι άλλο ένα καίριο ζήτημα. Γι’αυτό τρέχουν επίσης πολλά εκπαιδευτικά προγράμματα πάνω στην υγεία των γυναικών που περιλαμβάνουν θέματα όπως η αναιμία, η εγκυμοσύνη και η διατροφή.

Ο αθλητισμός είναι άλλη μια σημαντική πλευρά που αξίζει την προσοχή: «Μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε την παχυσαρκία*, αλλά αποτελεί και μέσο για την εδραίωση της ελευθερίας που έχουν οι γυναίκες στη Σαχραουί κοινωνία».

Βρισκόμενες ανάμεσα σε Αραβικές κοινωνίες, οι γυναίκες στη Δυτική Σαχάρα έχουν ένα αξιοσημείωτο καθεστώς: «Η Σαχραουί κουλτούρα μοιάζει πολύ με αυτή της Μαυριτανίας, από την άποψη ότι ο σεβασμός για τις γυναίκες είναι πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό της. Αυτή είναι τεράστια διαφορά, αν συγκρίνεις εμάς με άλλες Αραβικές κοινωνίες, όπου έχουν μπλέξει τη θρησκεία με την κουλτούρα, κάτι που δε συμβαίνει στις δικές μας παραδόσεις».

Οι γυναίκες έφτασαν σε υψηλές βαθμίδες διοίκησης κυρίως κατά τη διάρκεια του πολέμου ενάντια στο Μαρόκο, «όταν οι περισσότεροι άντρες πολεμούσαν στην έρημο και οι γυναίκες ήταν αυτές που οργάνωναν τη ζωή στους καταυλισμούς».

Φέρνοντας στο μυαλό εκείνες τις μέρες, η κ. Μεχντί λέει ότι «όταν τέθηκε σε ισχύ η κατάπαυση πυρός των Ηνωμένων Εθνών (το 1991), οι περισσότεροι πίστεψαν ότι το πρόβλημά μας θα λυνόταν σύντομα και διοργανώσαμε πολλές συνελεύσεις στους καταυλισμούς και σε άλλες χώρες, προετοιμάζοντας τις γυναίκες για την πρόκληση της επιστροφής στην πατρίδα μας».

Αλλά 20 χρόνια μετά, η κατάσταση έχει περιέλθει σε στασιμότητα. «Η μόνη μας επιλογή είναι ο αγώνας, αφού το σχέδιο των Ηνωμένων Εθνών δεν έχει επιφέρει κανένα απτό αποτέλεσμα σε ό,τι αφορά την ανεξαρτησία μας».

Παρόλ’αυτά, θεωρεί ότι «ο αγώνας έχει φέρει κάποια αποτελέσματα, για παράδειγμα, τώρα το Μαρόκο αντιλαμβάνεται ότι το Πολισάριο είναι αυτό με το οποίο πρέπει να διαπραγματευτεί».

Είναι επίσης πεπεισμένη ότι τα πρόσφατα γεγονότα στο κατεχόμενο τμήμα της Δυτικής Σαχάρας * «είναι μέρος μιας εκστρατείας κοινωνικών αιτημάτων που άνοιξε τα μάτια πολλών Μαροκινών πολιτών, οι οποίοι αρχίζουν να βλέπουν ότι τα οφέλη της οικονομικής ανάπτυξης στη χώρα τους δεν αφορούν τους απλούς ανθρώπους».

Η Εθνική Ένωση Γυναικών Σαχραουί είναι μέλος σε πολλές διεθνείς κοινότητες, και κυρίως της Αφρικανικής ένωσης Γυναικών και της Διεθνούς Σοσιαλιστικής.

Η Μεχντί όμως εκφράζει τη λύπη της για την απόρριψη που εισπράττουν από τις Αραβικές οργανώσεις: «Στον Οργανισμό των Αράβων Γυναικών δεν είμαστε δεκτές, γιατί αυτός ο θεσμός ελέγχεται στενά από Αραβικές κυβερνήσεις και θεωρούν τις Σαχραουί γυναίκες με τις θέσεις τους για την ελευθερία, απειλή για τα συμφέροντά τους».

* Σ.Μ.1 Παραδοσιακά, το τσάι των Σαχραουί, περιέχει ποσότητα ζάχαρης, ίση με το νερό του

* Σ.Μ.2 Ο καταυλισμός διαμαρτυρίας του Γκντέιμ Ιζίκ που έτυχε βίαιης καταστολής από τις Μαροκινές δυνάμεις

redeporte.org